[Quảng Bình] Tạo diện mạo mới cho sản xuất nông nghiệp
Xác định việc xây dựng các mô hình sản xuất mới và chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật là nhiệm vụ quan trọng, những năm qua, Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư (KN-KN) tỉnh đã triển khai thực hiện nhiều mô hình trình diễn và nhân rộng với sự đa dạng về các giống cây trồng, vật nuôi. Qua đó, hình thành và lan tỏa nhiều phương thức sản xuất tiến bộ, tạo diện mạo mới cho sản xuất nông nghiệp của tỉnh…
Hiệu quả từ những đề án, mô hình…
Những năm qua, với chức năng, nhiệm vụ của mình, đội ngũ những người làm công tác KN luôn đồng hành, sát cánh cùng với các địa phương trong xây dựng những mô hình điển hình và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho người dân trong sản xuất. Mặc dù, còn nhiều khó khăn do nhân lực ít, hệ thống trang thiết bị phục vụ công tác chuyên môn thiếu thốn và xuống cấp, kinh phí hoạt động hạn chế… nhưng nhiều mô hình, đề án được Trung tâm KN-KN tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả, được bà con đánh giá cao và từng bước nhân rộng trong sản xuất. Một số tiến bộ khoa học kỹ thuật sau khi chuyển giao được người dân tiếp tục áp dụng vào sản xuất sau khi kết thúc mô hình, góp phần ổn định sản xuất, nâng cao đời sống, phát triển kinh tế bền vững.
Đề án cải tạo đàn bò được xem là “điểm sáng” giúp bà con nông dân trong tỉnh từng bước thoát nghèo. Từ nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước, Trung tâm KN-KN tỉnh đã triển khai thực hiện công tác thụ tinh nhân tạo (TTNT) bò, nhiều giống bò chuyên thịt, như: Sind, Brahman đỏ, Brahman trắng, BBB, Droughtmaster… được đưa vào phối giống góp phần nâng tỷ lệ đàn bò lai, chất lượng đàn bò địa phương.
Đặc biệt, từ năm 2018 đến nay, công tác TTNT bò được xã hội hóa, cán bộ Trung tâm KN-KN luôn tích cực phối hợp với các dẫn tinh viên tại địa phương thực hiện công tác TTNT bảo đảm kế hoạch đề ra. Nhờ đó, năm 2010, tỷ lệ bò lai toàn tỉnh chỉ dưới 11%, năm 2016 tăng lên 33% và đến cuối năm 2021, tỷ lệ bò lai toàn tỉnh đạt 63%…
Cùng với đề án cải tạo đàn bò, chương trình trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi núi trọc (chương trình 327) và dự án trồng 5 triệu ha rừng (dự án 661) là chương trình, dự án lớn của tỉnh. Trong khuôn khổ chức năng, nhiệm vụ của mình, Trung tâm KN-KN tỉnh đã phối hợp với dự án Phục hồi và quản lý bền vững rừng phòng hộ (JICA2) triển khai thực hiện nhiều mô hình trồng rừng tại các huyện: Quảng Trạch, Minh Hóa, Tuyên Hóa… Nhiều mô hình bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 4.000ha rừng gỗ lớn; năng suất rừng trồng dần được cải thiện, diện tích rừng trồng được cấp chứng chỉ FSC toàn tỉnh đạt trên 4.300ha; tỷ lệ che phủ rừng của tỉnh đứng thứ 2 toàn quốc.
Giám đốc Trung tâm KN-KN tỉnh Trần Thanh Hải cho rằng: Đơn vị đã thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất; đồng thời là “cầu nối” giúp nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận được chủ trương, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, đội ngũ cán bộ KN-KN trực tiếp “cầm tay chỉ việc”, giúp đỡ bà con xây dựng nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả. Nhiều mô hình, chương trình đem lại hiệu quả kinh tế cao, như: Mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng vùng gò đồi sang trồng cây ăn quả, cây dược liệu; mô hình chuyển đổi đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả sang trồng dừa xiêm, sen, trong đó mô hình chuyển đổi trồng sen cho hiệu quả cao gấp 2-3 lần so với trồng lúa; mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng 3 giai đoạn đạt năng suất đạt 25 tấn/ha; mô hình sản xuất rau an toàn VietGAP trong nhà lưới cho thu nhập bình quân 35 triệu đồng/vụ…
“Công tác hướng nghiệp, đào tạo nghề cho lao động nông thôn cũng được hệ thống KN tỉnh thực hiện thường xuyên, có hiệu quả. Thông qua các lớp tập huấn, mỗi năm có hàng trăm lượt người lao động được hỗ trợ chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật ngay tại hiện trường để người lao động tiếp cận nhanh, thành thạo thao tác. Trên cơ sở nhu cầu của người dân, các nghề đào tạo được Trung tâm KN-KN tỉnh tập trung vào các loại cây, con có lợi thế của địa phương, chú trọng các tiêu chuẩn thực hành tốt, sản xuất công nghệ cao, sản xuất theo hướng hữu cơ…”, Giám đốc Trung tâm KN-KN tỉnh thông tin.
Đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động KN-KN
Thông qua các hoạt động đa dạng, công tác KN của tỉnh đã có những đóng góp quan trọng trong thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh. Đến nay, Quảng Bình đã có gần 7.300ha diện tích liên kết sản xuất cánh đồng lớn với 90% sản lượng sản phẩm được các doanh nghiệp bao tiêu, hiệu quả lợi nhuận tăng 15-20%. Toàn tỉnh cũng đã xây dựng được 26 cơ sở sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, 104 trang trại và 36 doanh nghiệp chăn nuôi, trong đó có 9 trang trại quy mô lớn.
Mặt khác, hoạt động cơ giới hóa được đẩy mạnh, đến cuối năm 2021 toàn tỉnh có trên 24.600 máy được sử dụng trong nông nghiệp, tốc độ tăng trưởng máy nông nghiệp bình quân đạt 2,4%/năm; các khâu làm đất đạt trên 80%, gieo trồng 15%, tưới tiêu 75%, thu hoạch đạt gần 80%…
“Từ năm 2020 đến nay, Trung tâm KN-KN tỉnh đã triển khai thực hiện trên 50 mô hình, chương trình, dự án từ nhiều nguồn vốn khác nhau. Các mô hình KN đã tập trung phát triển các sản phẩm chiến lược, có lợi thế cạnh tranh, thị trường tốt để tạo ra nhiều chuyển biến, bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế. Ngoài ra, các mô hình sinh kế cho các hộ dân là đồng bào dân tộc thiểu số do trung tâm triển khai thực hiện bước đầu mang lại kết quả tích cực, góp phần tạo sinh kế bền vững cho bà con…”, Giám đốc Trung KN-KN tỉnh Trần Thanh Hải cho hay.
|
Theo kế hoạch, mỗi năm, tỉnh sẽ thực hiện từ 5-7 mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật; tổ chức 10-15 lớp tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho khoảng 300 học viên là cán bộ KN viên cơ sở và nông dân chủ chốt; tổ chức 200 lớp tập huấn kỹ thuật cho 6.000 lượt học viên là nông dân.
Đặc biệt, trên cơ sở bám sát mục tiêu của chương trình KN giai đoạn 2021-2025, Trung tâm KN-KN sẽ xây dựng và nhân rộng các mô hình trình diễn trên các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp… với nguồn kinh phí gần 158,3 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ gần 66,1 tỷ đồng, vốn đối ứng trên 92,2 tỷ đồng.
Để thực hiện có hiệu quả chương trình mục tiêu KN đã đề ra, cùng với việc bám sát chủ trương tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh, Trung tâm KN-KN sẽ tiếp tục đổi mới nội dung và phương pháp hoạt động để nâng cao hiệu quả và phương pháp KN; thực hiện rà soát, cập nhật và chọn lọc các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới, đối tượng cây trồng vật nuôi phù hợp với điều kiện địa phương và nhu cầu thị trường để tổ chức thực hiện; đồng thời áp dụng các phương pháp tiên tiến, có sự tham gia của người dân, nhất là phương pháp lớp học hiện trường FFS, lấy học viên làm trung tâm của hoạt động KN để nâng cao hiệu quả và tính bền vững.
Cùng với đó, tiếp tục đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác KN các cấp, trong đó ưu tiên đào tạo KN huyện và xã; xây dựng kế hoạch thành lập tổ KN cộng đồng, tạo “cầu nối” giữa cán bộ KN, nông dân, hợp tác xã với nhà quản lý, doanh nghiệp; từ đó giúp gia tăng giá trị nông sản, xây dựng vùng nguyên liệu bền vững…