Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia – Đưa tên tuổi Việt Nam lên bản đồ năng lượng khu vực

Khu kinh tế Dung Quất tại tỉnh Quảng Ngãi đang đứng trước ngưỡng cửa lịch sử khi từng bước trở thành nơi hình thành Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia đầu tiên của Việt Nam – Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia.

Với tổng vốn đầu tư dự kiến từ 16,1 đến 20,5 tỷ USD, đến năm 2050 Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia tại Dung Quất không chỉ là đầu tàu năng lượng quốc gia mà còn đưa Việt Nam trở thành một trong những cái tên sáng giá khi sở hữu trung tâm lọc hóa dầu lớn bậc nhất Đông Nam Á vào giữa thế kỷ này.

Khi đi vào vận hành đầy đủ, Trung tâm này sẽ tạo ra khoảng 30.000 việc làm; đóng góp khoảng 30% tăng trưởng GRDP cho Quảng Ngãi; đồng thời kích hoạt hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ như logistics, công nghệ cao, nhân lực tay nghề cao và đô thị hóa hiện đại.

Ông Võ Văn Rân, Giám đốc Sở Công thương Quảng Ngãi nhấn mạnh hồi tháng 4/2025 rằng, để hình thành và phát triển Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia, Nhà máy lọc dầu Dung Quất (tại Khu kinh tế Dung Quất) đang được nâng cấp, mở rộng công suất từ 6,5 triệu tấn lên 7,6 triệu tấn dầu thô/năm, với sản phẩm đạt tiêu chuẩn Euro V; dự án nâng cấp, mở rộng nhà máy dự kiến hoàn thành trong quý I/2028, nhằm thúc đẩy hình thành Tổ hợp lọc hóa dầu hiện đại có công suất 6 – 7 triệu tấn/năm.

Theo thông tin đăng trên website Công ty CP Lọc Hóa dầu Bình Sơn (BSR) ngày 30/7/2025, dự án Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 (2025 – 2030) là giai đoạn then chốt, với mức đầu tư 14,1 – 17,5 tỷ USD. Giai đoạn 2 (2031 – 2045) sẽ đầu tư bổ sung khoảng 2 – 3 tỷ USD.

Quảng Ngãi định hướng xây dựng Trung tâm năng lượng xanh, bền vững

Với sứ mệnh triển khai Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia đầu tiên của Việt Nam, tỉnh Quảng Ngãi định hướng Trung tâm phát triển theo hướng bền vững, hiện đại và thông minh, quy mô tầm quốc gia và khu vực.

Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu, Trung tâm lọc hóa dầu tại Dung Quất không chỉ tập trung vào năng lượng truyền thống mà còn hướng tới năng lượng sạch.

Trung tâm hoạt động theo mô hình tích hợp, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, góp phần đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời cung cấp đầy đủ năng lượng, nguyên liệu và vật liệu chất lượng cao, có sức cạnh tranh quốc tế.

Dự kiến đến năm 2030, 5–10% điện năng sản xuất tại đây sẽ đến từ nguồn năng lượng tái tạo; tỷ lệ này tăng lên 20% vào năm 2050 – bước đi phù hợp với mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) mà Việt Nam cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh về Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (COP26) năm 2021.

Gần 15 năm trước, sự xuất hiện của công trình trọng điểm quốc gia Nhà máy Lọc dầu Dung Quất (tại Khu kinh tế Dung Quất) đã “khai sinh” ngành lọc dầu nội địa. Với số vốn đầu tư trên 3 tỷ USD, công suất 6,5 triệu tấn/năm, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất hiện đáp ứng 30% nhu cầu xăng dầu cả nước.

Nay, với định hướng xây dựng Trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia, Khu kinh tế Dung Quất chính thức bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc.

Theo Tạp Chí Doanh Nghiệp Tiếp Thị